Kyudo – droga łuku

Kyudo, co dosłownie oznacza Drogę Łuku, jest przez wielu uważane za najczystszą ze wszystkich metod walki. W przeszłości japoński łuk był używany do polowań, wojny, ceremonii dworskich, gier i konkursów umiejętności. Pierwotnym słowem określającym japońskie łucznictwo było kyujutsu (technika łuku), które obejmowało umiejętności i techniki wojowniczego łucznika. Niektóre ze starożytnych szkół, znane jako ryu, przetrwały do dziś, wraz ze starożytnymi ceremoniami i grami, ale dni, w których japoński łuk był używany jako broń, dawno minęły. Współczesne kyudo praktykowane jest przede wszystkim jako metoda rozwoju fizycznego, moralnego i duchowego.

Nikt nie wie dokładnie kiedy powstał termin kyudo, ale dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy praktyka skupiła się prawie wyłącznie na ćwiczeniach indywidualnych, termin ten zyskał powszechną akceptację. Istotę współczesnego kyudo określa się jako synonim dążenia do prawdy, dobra i piękna.

Kyudo
Kyūdō (jap. 弓道 kyūdō; dosł.: droga łuku)

Prawda w kyudo przejawia się w strzelaniu, które jest czyste i prawe, gdzie trzy elementy: postawa, ruch i technika łączą się w stanie doskonałej harmonii. Prawdziwy strzał w kyudo to nie tylko taki, który trafia w środek celu, ale taki, w którym można powiedzieć, że strzała istnieje w celu przed jej wypuszczeniem.

Dobroć obejmuje takie cechy jak uprzejmość, współczucie, moralność i nieagresja. W kyudo, dobroć jest okazywana poprzez prezentowanie właściwej postawy i zachowania w każdej sytuacji. Dobry łucznik kyudo to osoba, która zachowuje opanowanie i wdzięk nawet w chwilach wielkiego stresu lub konfliktu.

Piękno zarówno umacnia życie, jak i pobudza ducha. W kyudo, prawda i dobro, same w sobie, są uważane za piękne. Piękno można również odnaleźć w niezwykłej gracji i kunszcie japońskiego łuku oraz elegancji tradycyjnego stroju łucznika. Jest ono również obecne w wyrafinowanej etykiecie, która otacza ceremonię kyudo. Etykieta, która jest po prostu zwykłą uprzejmością i szacunkiem dla innych, jest istotnym elementem praktyki kyudo.

Wiele napisano o filozoficznych powiązaniach kyudo. Najbardziej znana jest książka „Zen w sztuce łucznictwa” autorstwa Eugena Herrigela. W swojej książce pan Herrigel przedstawia swoje doświadczenia z kyudo w latach 30-tych. Była to pięknie napisana relacja, która została przetłumaczona na wiele języków, dając ludziom na całym świecie pierwsze spojrzenie na tę sztukę. Niestety, książka ta była bardzo jednostronna w opisie kyudo jako sztuki Zen i jest odpowiedzialna za wiele obecnych nieporozumień wokół praktyki kyudo.

Łucznik Kyudo
Łucznik Kyudo

Podczas gdy kyudo nie jest religią, znalazło się pod wpływem dwóch szkół filozofii wschodniej. Wspomniany wcześniej Zen, forma buddyzmu importowana z Chin, oraz Shintoizm, rdzenna wiara Japonii. Z tych dwóch, wpływ shintoizmu jest znacznie starszy. Rytualne użycie łuku i strzał było częścią szintoizmu przez ponad dwa tysiące lat. Duża część ceremonii kyudo, strój noszony przez łuczników oraz rytualny szacunek okazywany sprzętowi i miejscu strzelania wywodzą się ze starożytnych praktyk szintoistycznych.

Z drugiej strony wpływ Zen jest nowszy, sięga okresu Kamakura (1185-1333), kiedy to wojowniczy łucznicy przyjęli Zen jako preferowaną metodę treningu moralnego. Wpływ Zen na kyudo stał się jeszcze większy w XVII i XVIII wieku, kiedy to Japonia jako całość przeżywała okres pokoju społecznego. W tym czasie praktyka kyudo nabrała zdecydowanie filozoficznego charakteru. To właśnie w tym okresie z nauką kyudo związane są takie powiedzenia jak „jeden strzał, koniec życia” czy „strzelanie powinno być jak płynąca woda”. Ze względu na długą i różnorodną przeszłość, współczesne japońskie łucznictwo będzie wykazywało wiele różnych wpływów.

Dzisiaj, w każdej sali treningowej można znaleźć ludzi ćwiczących starożytne kyujutsu, ceremonialne gry dworskie, rytuały o podłożu religijnym oraz zawody zręcznościowe. Kluczem do zrozumienia kyudo jest zachowanie otwartego umysłu i uświadomienie sobie, że każdy styl kyudo, który widzisz lub praktykujesz jest tylko małą częścią większej całości, i że każdy styl ma swoją własną historię i filozoficzne podstawy, które czynią je wszystkie równie interesującymi i ważnymi.